Çocuğun Yalan Söylemesi Nasıl Engellenir?

Çocuklar neden yalan söyler?

Öncelikle çocuğun yalan söylemesi nasıl engellenir konusunda geçmeden önce çocukların neden ve hangi sebeplerden ötürü yalan söylediklerini inceleyelim. Uzmanına sorduğumuz bu konuyu burada sizlerle paylaşmaya çalışacağız.

Yalan söylemek aslında çocuklar için bir tür savunma mekanizması. Ancak çocuğu yalana iten dış etkenleri bulmak lazım. Bu da bize çocuklar neden yalan söyler sorusuna cevap bulmamamıza yardımcı olacaktır. Çocuklar istemedikleri bir durumun içine girdiklerini hissettikleri anda bu pozisyondan çıkabilmek için yalana başvururlar.

Ancak bazı durumlar çocukların hayal dünyaları ile alakalıdır. Aileler bazen iki durumu birbirine karıştırırlar. Yani çocuk, aslında hayal dünyasının ona yansıttığı hikayeyi size anlatırken siz çocuğunuzun bir yalancı olduğunu düşünmeye başlayabilirsiniz. Ama tam tersi altında bazı nedenlere bağlı olarak bazı çocuklar şuursuzca yalan konuşmaya başlarlar. İşte bu durumda çocuğun neden yalan söyleme gereği duyduğu araştırılmalı ve altında yatan neden belirlenmelidir. Çocukların hayal dünyaları 3 yaşından itibaren gelişmeye başlar ve dolayısıyla yalan bu zamandan sonra ortaya çıkar.

Çocukların yalanla tanışması daha çok ailesinden kaynaklı olur. Yani bir arkadaşınızla otururken ona söylediğiniz bir yalanı çocuk fark eder ve bunu bilinçaltına işler. Aynı şekilde eve gelen babaya ya da tam tersi babanın anneye söylediği ufakta olsa bir yalanı duyar ve bunu bir savunma mekanizması olarak görür. Sonuç olarak yalanla tanışır ve kendini korumak gerektiğinde yalana başvurur.

Çocuk yalan söylemeyi çok sık yapıyorsa

Eğer çocuk sık sık yalan söylüyorsa nedenini sorgulamanız lazım. Çocuklar genelde belli nedenler doğrultusunda yalana başvururlar. Eğer bunlardan biri sizin için geçerliyse tutumunuzu en kısa zamanda değiştirmelisiniz.

Çocuğunuza karşı ilgisizseniz ve ona fazla zaman ayıramıyorsanız

Evde ceza ve ödül sistemi varsa. Çocuk bu sistemden bunalmış ve cezadan kaçmak için yalana başvuruyor olabilir.

Evde ya da çocuğun çevresinde sık sık yalan söyleyen bir bireyin olması.

Çocuğun çevresindekilerin hayranlığını kazanmak istemesi

Çocuğum yalan söylüyor ne yapmalıyım?

Gelelim bu konudan dertli olan ailelerin en çok sordukları soru olan çocuğum yalan söylüyor ne yapmalıyım sorusuna. Öncelikle yukarıda saydığımız nedenleri ortadan kaldırmalısınız. Daha sonra çocuğunuzu asla başkaları ile kıyaslamayın. Ailelerin yaptıkları en büyük hata çocuklarını başkaları ile kıyaslamaktır. Kuzeni ile, kardeşi ile ya da arkadaşı ile sürekli kıyaslanan çocuk zamanla içine kapanır ve yalan söylemeye başlar. Kıyaslanan çocuklarda aynı zamanda özgüven eksikliği oluştuğu da bilimsel olarak ispatlanmıştır. Bu nedenle çocuğunuzu kesinlikle kimseyle kıyaslamayın.

Çocuk her zaman en yakınındakileri örnek alır. Yani siz eğer çocuğunuzu yalanınıza alet ediyorsanız, çocuğunuzdan  yalan söylemeyen biri olmasını bekleyemezsiniz. Örneğin bunu akşam babana söylemiyoruz, ya da annen sorarsa bu vazo kendi düştü kırıldı diyoruz gibi pembe yalanlar bile çocuğun beynine yalanın gayet normal olduğu düşüncesini yerleştiriyor. Bu nedenle çocuğunuza iyi örnek olmanız ve onun duyabileceği ortamlarda yalan konuşmamanız gerekiyor. Çocuğunuzu yalana alet etmek ise kesinlikle çok yanlış bir tutum.

Sevgi dolu bir ortamda yetişen ve dürüstlüğün her fırsata övülerek anlatıldığı bir ailede yetişen çocuklar kolay kolay yalana başvurmazlar. Ancak siz çocuğunuza dürüstlük çok önemli dedikten sonra kalkıp yalan söylerseniz o zaman çocuğunuzun gözünde güvenilirliğinizi de yitirirsiniz. Bu nedenle istikrarlı olmalı ve çocuğunuza her zaman dürüstlüğün çok önemli olduğun anlatmalısınız.

Çocuğu ceza sistemi ile yetiştirmeyin. Fazla sert ve otoriter olan anne babaların çocukları yalana daha yatkın olurlar. Çünkü yumuşak sevgi dolu ve hoşgörünün hakim olduğu bir ortamda büyümek yerine daha çok cezalarla ona yaklaşılan sert bir ortamda büyüdükleri için bu sistem onları bunaltır. Doğal olarak kendilerini korumaya çalışırlar. Bu da onları yalana sürükler.

Yalan söyleyen çocuğunuza yalan söylediği için bağırıp çağırmadan önce onu anlamaya çalışın ve altındaki nedenleri sorgulayın. Sizden çok mu korkuyor, yoksa sadece öylesine mi yalan söylüyor sebebini bulmaya çalışın. Onunla daha fazla vakit geçirin ve sevginizi ona asla sakınmayın.

Sürekli alttan alttan ona yalanın kötü birşey olduğundan ve dürüstlüğün öneminden bahsedin. Bunu yaparken de siz de ona davranışlarınızla örnek olmaya çalışın. Herşeyi doğru yaptığınızdan emin olduktan sonra zamana bırakın. Yazımızı Victor Hugo’nun güzel bir sözü ile sonlandıralım. “Bir çocuğa yalan söyleme demeyin, doğruyu söyle deyin. Birincisinde suçlamış, ikincisinde ise yol göstermiş olursunuz. “